
غلامرضا نوری پژوهشگر حوزه گردشگری در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت نوشت:
ایران، دیاری کهن با فرهنگی چند هزار ساله است، سرزمینی که درخت تنومند تمدن آن ریشه در تاریخ دارد و میوههای آن را مردمانی غیرتمند و دلیر برداشت میکنند. از دیرباز، مفاهیم جوانمردی، شرافت و محبت در فرهنگ ایرانی به عنوان ارکان اساسی زندگی اجتماعی و فردی راه یافتهاند. در تمامی بحرانها و رنجها، این خصائل نیکو نه تنها سرنخهای تاریخی ما را ثابت کرده، بلکه در تجربهها و حماسههای معاصر نیز جلوهگر شدهاند. یکی از این حماسهها، وقایع جنگ 12 روزه ایران و رژیم صهیونیستی است که بافت عاطفی و فرهنگی جامعه ما را در هم آمیخته و تصویری از غیرت و مردانگی ایرانیان را به نمایش گذاشته است.
تمدن ایرانی، از هزارهها پیش، با فرهنگهای مختلف پیوند خورده و غنای آن از تأثیرات گوناگون ناشی میشود. از مهرپرستی و زرتشتیگری تا اسلام که بالی دیگر بر فرهنگ ایرانی افزود و آن را در عمق تاریخ غوطهور کرد. پیوند این دو فرهنگ، ملتی را پدید آورد که در کنار اعتقادات مذهبی، ارزشهای انسانی و اخلاقی را نیز پاس داشتند. در این جغرافیا، مردمانی از اقوام و مذاهب مختلف به شهروندانی متعهد به وطن و حافظان کیان ملی تبدیل شدند. ایرانیان، از ترک وکرد و لر و فارس و بلوچ و عرب تا دیگر اقوام، در مواجهه با تهدیدات خارجی، نشان دادهاند که نه تنها رشادت و شجاعت برزگترین نشانههای هویتی آنهاست بلکه دوستی و محبت به هموطنان نیز از دیگر خصایل بارز آنهاست. این را میتوان در شعارهای مردمی و اتحاد اجتماعی حین بحرانها مشاهده کرد؛ جایی که همه با هر رنگ و نژادی به هم پیوسته و به نام ایران ایستادگی میکنند.
جنگ 12 روزه با رژیم صهیونیستی، به رغم نامش، بیشتر از یک نبرد مادی، تجلی عشق و غیرت ایرانیان به وطن و کیانشان است. مردان و زنان ایرانی از هر قوم و قبیله، برای حفاظت از سرزمین خود آماده جانفشانی شدند. این ایستادگی، فقط در میدان جنگ نمود نداشت؛ بلکه در پشت جبهه نیز با همکاری و همدلی هموطنان به اوج خود رسید. مادرانی که با دست دعا فرزندان خود را بدرقه میکردند و جوانانی که بیوقفه برای یاری جبهه ایران میشتافتند، هر دو جلوههایی از ایثار و همبستگی ملتی بزرگ در میانهی کارزاری سرنوشتساز بودند.ایران در این ایام، به تصویر کشید که چگونه میتوان در بحبوحهی ناملایمات، با همدلی و همکاری به پیروزی رسید. هرکس به طریقی سهمی در این حماسه داشت. از تلاشهای انقلابیون تا دلسوزیهای مردمی که دست به دعا برداشتند، نمودهای این همبستگی و عشق به وطن را در تمامی سطوح جامعه میتوان مشاهده کرد. این تصویر زیبا و انسانی، به وضوح نشاندهنده عشق ورزیدن به وطن و نهراسیدن از دشواریها بود.
غیرت ایرانی، تنها به عرصه جنگ محدود نمیشود؛ بلکه شامل حس تعهد، ایثار و بخشش در قبال هموطنان است. در روزهای سخت، ایرانیان با شعار “مرگ بر اسرائیل” صدای خود را بلند کردند و نشان دادند که دفاع از وطن نه تنها وظیفهای ملی، بلکه یک حق انسانی است. این شعار، تجلی یک فرهنگ است که بر پایه شرافت و جوانمردی بنا نهاده شده و اکنون در بند بند زندگی اجتماعی ایرانیان قابل مشاهده است .شرافت ایرانی از دیرباز، به یادگار تاریخ این سرزمین باستانی است. از نبردهای بزرگ تا مبارزات کوچک، از سلیمانی و باقری و سلامی و حاجیزاده ها تا دانشمندان و شهیدانی چون فخری زاده و شهریاری و طهرانچی و عباسی ها تا مدافعان و سرداران و فرماندهان و خادمان ایران زمین، همهجا انسانهایی با چهرههای خسته و دلهای پر امید، برای دفاع از سرزمین خود و تاریخ پرفراز و نشیب آن ایستادگی کردهاند. روحیه جوانمردی، در تمام دورهها، از جنگهای باستانی تا معاصر، به وضوح قابل مشاهده است.
ایرانیان چه در داخل این مرز و بوم و چه در خارج از آن که از آن ها به دیاسپورای ایران یاد می کنند، همواره در برابر تهدیدات، با جان و دل ایستادگی کرده و حس وطن دوستی خود را به نمایش می گذارند. این صفات، نشانههای بارز فرهنگی است که آنها را از همگان متمایز میسازد. در تاریخ، همواره وجوه مختلفی از غیرت و مردانگی ایرانیان به تصویر کشیده شده است. در دوره های مختلف تاریخ همواره ایرانیان با وفاداری به سرزمین خود و دفاع از آن، از خود حماسهها و روایتهای آموزنده به جای گذاشتهاند. در عصر معاصر نیز، با اوجگیری جنبشهای اجتماعی و سیاسی، این غیرت و شرافت به وضوح در میدان جنگ نمایان شد.
جنگ 12 روزه با رژیم صهیونیستی، تجلیبخش همین روحیه است. در این جنگ، مردانی از نقاط مختلف ایران، به ویژه جوانان، با شجاعت و فداکاری در برابر تهدید قرار گرفتند و به دفاع از وطن، به میدان آمدند. آنها نه تنها به یک هدف مشترک در میدان جنگ پیوستند بلکه با نثار جان و خون خود ثابت کردند که برای حفظ کیان خود، از هیچ چیزی دریغ نمیکنند. در حقیقت، مبارزات و فداکاریهای این افراد، نشانی از یک تاریخ غنی و جاودان است. از هزاران سال پیش، ایرانیان با شجاعتهای خود کیان ملی و فرهنگی را حفظ کردهاند و اکنون نیز در برابر چالشهای جدید، این روحیه را به رخ جهانیان میکشند.
مجموعه این تجارب تاریخی، نشان میدهد که ایرانیان همواره به جوانمردی، همبستگی و ایثار شناخته شده بودهاند. این خصایل نیکو نه تنها در میدان جنگ، بلکه در زندگی روزمره نیز خود را نمایان میسازد. میتوان به جمعآوری و توزیع کمکها در زمان بحرانها، یاری در کارهای اجتماعی، و ایجاد فضایی از محبت و دوستی میان مردم اشاره کرد؛ مسائلی که هویت ایرانی را تعریف میکند. در نبود یک فرهنگ مشخص و پایدار، ملتها ممکن است به سمت فراموشی و زوال گرایش پیدا کنند. اما فرهنگ ایرانی، با اتکا به ریشههای عمیق تاریخی و ارتباط معنوی با اسلام، تاب آوری خود را در برابر تهدیدات حفظ کرده و به حیات اجتماعی و فرهنگ یاری گری خود ادامه میدهد .در مقابل رژیمی که نه تاریخ حقیقی، نه فرهنگ و تمدن واقعی و نه ملتی حقیقی در پس خود دارد، بهراستی قادر نخواهد بود در برابر عظمت و شکوه ملت ایران ایستادگی کند.
ایران، با تمدنی چند هزار ساله و فرهنگی بینظیر، نه تنها از سرزمین و تاریخ خود پاسداری کرده، بلکه همواره به عنوان نقطه عطفی در مسیر تاریخ بشریت به شمار آمده است. در مقابل، چنین رژیمی که فاقد ریشههای فرهنگی و تاریخی است، نه میتواند از خود هویتی شایسته به نمایش بگذارد و نه توانایی ایجاد همبستگی و انسجام در میان مردمانش را دارد. ایرانیان، با ارادهای راسخ و غیرتی بینظیر، در هر برههای از تاریخ با اتحاد و همدلی خود نشان دادهاند که از کیان و فرهنگشان دفاع میکنند و در برابر هر تهدیدی با قاطعیت میایستند. به همین دلیل، تلاشهای این قبیل رژیمها همواره ناکام میماند و در برابر عزم و روح جمعی ملت ایران، پسرفت و شکست را بههمراه خواهد داشت.
ایران، با مردمی غیرتمند و شجاع، همواره به عنوان نمادی از ایستادگی و مقاومت در برابر ظلم و ستم معروف بوده است. در سطح جهانی، نمایش این مقاومت و همبستگی، تصویر یک ملت واقعی را پیش روی دیگران قرار میدهد. آزادیخواهان و عدالتجویان جهان، همواره ایران را به عنوان الگویی از تلاش و مبارزه برای دستیابی به حقوق خویش میشناسند. در روزهای سخت، بحرانهای اجتماعی و اقتصادی، ایرانیان با یکدیگر همبستگی نشان میدهند. در صفهای طولانی بنزین، در برپایی مراسمات مذهبی و فرهنگی، و حتی در زندگی روزمره، روحیه جمعی و عشق به وطن خود را به نمایش میگذارند. کارگزاران سیاسیت، هنرمندان، نویسندگان، و هر قشر دیگری در راستای همین مفهوم حرکت میکنند و با یاری به یکدیگر، به ارتقاء فرهنگ و تمدن خود کمک مینمایند.
در نهایت، باید گفت که حماسه ایرانی، نمایانگر قدرت انسانی و روح جمعی است که در دل هر ایرانی نهفته است. این دستنوشتههای تاریخی، بخشی از هویت ما را شکل میدهند و در ایام جدید، باید همواره به آنها افتخار کرده و نسبت به تداوم آنها آگاه باشیم. حماسه، نه فقط یک واژه، بلکه حقیقتی است که در زندگی روزمره ما تنیده شده و تجلیگر غیرت، محبت و شرافت ایرانیان است. به امید اینکه این حماسهها و رشادتها، یاد و خاطرهی جوانمردی ایرانی را در صفحات تاریخ پایدار نگه دارد و الهامبخش نسلهای آینده باشد. ملتی که با عشق به وطن، با جوانمردی و صداقت، در برابر خود و جهانیان ایستاده است، همواره شایسته احترام و ستایش است. ایران، سرزمین شجاعت و افتخار، با انسانهایی که در کنار یکدیگر ایستادهاند، همواره به عنوان نماد امید و نور در دل تاریخ بشری باقی خواهد ماند.