گزارش جامع پژوهشی “بررسی علل ازدواج دیر هنگام”
ازدواج سنت دیرینه بشری بوده که اسلام نیز آن را تایید کرده و مقدس دانسته و همگان را به آن ترغیب نموده است. در عصر حاضر متاثر از تحولات مدرنیته مشکلاتی در حوزه ازدواج پیش آمده است که یکی از آنها تاخیر در زمان اقدام به ازدواج جوانان است. این پدیده موجب مشکلات روحی و اخلاقی زیادی شده که هم خود جوانان و هم جامعه را تهدید می کند. مقالات متعددی درباره عوامل وقوع ازدواج دیرهنگام نگاشته شده، اما در پژوهش حاضر تلاش شده تا با تکیه بر یک روش تحقیق اجتماعی خاص، مسأله ازدواج دیرهنگام در چند گام بررسی شود که شامل کشف الگوی مطلوب در این زمینه، توصیف اولیه وضعیت موجود با بررسی پژوهش های صورت گرفته در مسئله ازدواج و مصاحبه با نخبگان و جمع بندی آن در قالب جدول و توصیف عمیق به معنای مراجعه به کنش گران این مسأله و کشف علل بروز این مسئله می باشد تا به تبع شناخت دقیقتر از این مسأله اجتماعی راهکارهای مناسبتری برای حل آن ارائه گردد.
در بررسی صورت گرفته و در پی مصاحبه با کنشگران عوامل مختلفی در دو قالب درونی معرفتی،درونی غیر معرفتی و بیرونی مشهود به دست آمد. عوامل درونی معرفتی شامل ترس از فقر معیشت، فقدان استقلال جوانان، عدم درک متقابل در گزینش همسر، روابط آزاد و نامشروع، تحصیلات و عوامل درونی غیر معرفتی شامل هزینه های سنگین مراسمات و ازدواج، تامین جهیزیه، مسکن مناسب، سختگیری و انتظارات بالا و گسترش تجمل گرایی و تفاخر، بی اعتمادی به همسر آینده و سنت ها و تصورات غلط بود. مشکلات خانوادگی، فقدان مورد مناسب، مشکلات جسمی و روحی، کمبود تسهیلات دولتی، اهمال دولت و سایر مراکز دولتی، اهمال والدین در تربیت صحیح فرزندان و دشواری فراهم کردن حداقل های زندگی از این موارد هستند از عوامل بیرونی مشهود استخراج شده است
دامنه تحقیقاتی پژوهش حاضر محدود به شهر قم و پسران جوانی که ساکن آن هستند بوده است. نتیجه تحقیق نشان داد که عوامل متعددی همچون لذت گرایی، سخت گیری در امکانات اولیه، سخت بودن فراهم کردن حداقل های زندگی، تجمل گرایی و تربیت نادرست فرزندان از دلایل عمده این مسأله بوده که با راهکارهایی همچون اصلاح نگرش جوانان، ارائه رفتارهای نادرست مسئولان، آموزش مهارت های زندگی خانوادگی به جوانان، احیای واسطه گری برای ازدواج قابل رفع است.
