گزارش جامع پژوهشی تبیین فرآیند و عوامل شکلگیری خلق پول در بانکهای تجاری
پول یکی از کلیدیترین متغیرهای اقتصاد است.
اندیشکده رهیافت؛ با توجه به نقش و جایگاه اثرگذار آن بر متغیرهای اقتصاد کلان همچون سطح عمومی قیمتها، بیکاری و میزان رشد اقتصادی، فهم فرآیند و عوامل مؤثر بر شکلگیری آن برای سیاستگذاری اقتصادی بسیار ضروری است. در نظام پولی جاری در همه کشورهای جهان، علاوه بر بانک مرکزی، انواعی از بانکها نیز در خلق پول مشارکت میکنند.
هدف از انجام این پژوهش، بررسی عوامل تأثیرگذار بر خلق پول بانکها است. باتوجه به این روش ابتدا نظر شهید سید محمدباقر صدر رحمهالله علیه را درباره پول و شرایط خلق آن، بهعنوان الگوی مطلوب درباره خلق پول بیان شده و در مرحله بعد با مراجعه به منابع کتابخانهای، توصیف اولیهای از موضوع خلق پول ارائه و در گام آخر با مراجعه به فضای دلالی این حوزه (مصاحبه با شش نفر از کارشناسان و فعالان پولی و بانکی)، عوامل چهارگانه مؤثر بر شکلگیری خلق پول افسارگسیخته و راهکارهای حل این مسئله را تشریح شده است.
نتایج حاصله نشان میدهد که خلق پول بیضابطه بانکهای تجاری از شش عامل درونی معرفتی و یک عامل درونی غیرمعرفتی نشئت گرفته است و اصلاح این عوامل نیز در گروی اصلاح عملکرد بانک مرکزی و شبکه بانکی در زمینههای ذکر شده است.