احیای حقوق عامه و بایسته‌های تمدنی انقلاب اسلامی

اندیشکده رهیافت؛ حقوق عامه به مثابه یک ارزش و قاعده بنیادین برای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران، در بردارنده مجموعه ای از حقوق عمومی، حقوق شهروندی و حقوق جمعی ملت شریف ایران است که در آستانه قرن نوین تقویم شمسی و طی طریق در سال های آغازین دهه پنجم انقلاب اسلامی، بدون شک در وهله اول نیازمند احیای سریع و سپس با تدبیر و درایت، مستلزم تعالی و ارتقای همه جانبه است.

اگرچه ضرورت احیای حقوق عامه بعنوان مرکز ثقل مجموعه ارزشمندی از تحولات و دستاوردهای واقعی و اجتماعی برای همگان روشن است، اما درک ابعاد تفصیلی این ضرورت با تأکید بر امور زیر امکان پذیر خواهد بود:

1. بر اساس مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، «حکومت اسلامی در جایگاه مطلوب خود باید شرایطی را به وجودآورد که در آن انسان با ارزش‌های والا و جهان شمول اسلامی پرورش‌ یابد»، این امر بدون شک نه تنها مستلزم شناسایی دقیق و شفاف حقوق عامه است، بلکه بدون ظرفیت سازی و امکان استیفای آن محال به نظر می رسد.
2. در سند راهبردی چشم انداز ایران 1404 که واپسین سال ها و فرصت ها برای تحقق مفاد آن را سپری می کنیم، جایگاه مطلوب کشور «با تأکید بر مردم‌سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی‌های مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان‌ها و بهره‌مندی از امنیت اجتماعی و قضایی» پیش بینی شده است. احیای حقوق عامه طلیعه تحقق چنین جایگاه مطلوبی است که باید هرچه سریعتر در دستور کار قرار بگیرد.
3. رهبر حکیم و عظیم الشأن انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، ضمن تقدیر از همه تلاش هایی که در چهل سال گذشته برای تحقق عدالت و تضمین حقوق عامه شده است، از اینکه عدالت و حقوق عامه همچنان در جایگاه متعالی خود نسبت به شأن انقلاب اسلامی و مردم شریف ایران قرار ندارد، ابراز نارضایتی نموده و همه جوانان و جوانفکران این مرز و بوم را به مجاهدت شبانه روزی در این عرصه دعوت نموده اند.
4. بشر امروزه در جای جای این کره خاکی، به سه بحران اساسی در زمینه هویت (معنویت)، معیشت و سلامت بیش از سایر مشکلات دچار گردیده و همه کشورهای جهان هر کدام در ایجاد و یا ابتلاء به این بحران ها سهم مشخصی دارند. به نظر می رسد نقطه امید و شرط لازم برای عبور خردمندانه مردم از این بحران ها که با ضریب و عمق گسترده ای در کشور عزیزمان سایه گسترانیده، احیای ساختارمند و روش مند حقوق عامه و به دنبال آن، اعتماد عمومی و اتکای بیش از پیش شهروندان به سیاست و حکومت در جمهوری اسلامی ایران است.
5. ارتقاء سطح فرهنگ و مدنیت یک جامعه بدون تردید به مجموعه منسجمی از تلاش ها در سطوح نرم و سخت اجتماعی گره می خورد، محور بنیادین همه این تلاش ها نهادینه کردن «کرامت» و درک عینی آن از سوی آحاد ملت است؛ شناسایی و تبیین شفاف و همچنین استیفای ساختارمند حقوق عامه از یک سو و همچنین نظارت منسجم و تضمین قاطعانه حقوق عامه از سوی دیگر، مهم ترین و ضروری ترین راهبرد برای حفظ کرامت ملت شریف ایران است.